Archives

สลิลธาราอารัญ หากนึกย้อนฉากทัศน์ไปสมัยยังเด็ก ชีวิตของฉันและครอบครัวผูกพันอยู่กับลำน้ำ คนในชุมชนทุกบ้านมีวิถีชีวิตอยู่ริมน้ำ ตั้งแต่ลืมตาใส่บาตรเรือพระจนกระทั่งอาบน้ำในคลองก่อนเข้านอน สัญจรไปมาด้วยลำคลองสายยาวสุดสายถึงชายฝั่งทะเลและบางลำน้ำก็เข้าไปถึงย่านสำคัญๆ ใจกลางเมือง เช่น โรงเรียน โรงพยาบาล ตลาด… เพราะลำน้ำสำคัญต่อชุมชนเช่นนี้ตอนเด็กฉันจึงมักได้เห็นและได้ยินเรื่องราวหรือกิจกรรมเพื่อดูแลรักษาลำน้ำของกลุ่มผู้ใหญ่ในชุมชน บ่อยครั้งที่มีเรือลำใหญ่มาเก็บขยะหรือขุดลอกคูคลอง มีการประชุม (ส่วนใหญ่จะที่วัด) ในวาระต่างๆ เกี่ยวกับลำน้ำ เช่น การร่วมสร้างเขื่อนหินกันตลิ่งทรุด การลดหรือเพิ่มเรือโดยสารสาธารณะ การสร้างสะพานข้ามคูคลอง เป็นต้นและไม่ว่าจะเกิดเหตุการณ์น้ำท่วมหนัก หรือ น้ำแล้งวิกฤติอย่างไร ชาวบ้านต่างก็ใช้สายน้ำเชื่อมต่อความช่วยเหลือซึ่งกันและกันจนผ่านทุกเหตุการณ์มาได้ นั่นคือภาพแหล่งน้ำในมุมมองแคบ ๆ เพียงย่านที่ฉันเกิดในวัยเด็ก…..วันนี้ที่ฉันเติบโตขึ้นมาและได้รู้จักกับแหล่งน้ำในภาพที่กว้างขึ้น ก็พบว่าประเทศไทยของเรามีถึง 22 ลุ่มน้ำทั่วประเทศ ที่มีบริบทที่แตกต่างกันไปด้วยปัจจัยแห่งสภาพภูมิประเทศ การพัฒนาของพื้นที่ วิถีแห่งผู้คน อาชีพ การดำรงชีวิต ฯลฯ ดังนั้น การแก้ไขปัญหาที่เกิดในแต่ละลุ่มน้ำจึงแตกต่างกัน...

“บ้านบนดอย บ่มีแสงสี บ่มีทีวี บ่มีน้ำประปา” แว่วเสียงเพลงเก่าเพลงนี้ลอยมาในหัว ขณะนั่งรถขึ้นดอยติดตามคณะผู้บริหารและเจ้าหน้าที่สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) ไปดูคุณภาพน้ำประปาและน้ำในกิจกรรมอื่นๆ ในพื้นที่ อ.แม่สอด อ. แม่ระมาด และ อ.ท่าสองยาง จ. ตาก พื้นที่สุดเขตชายแดนไทยติดกับประเทศพม่า จากโจทย์ความมุ่งมั่นตั้งใจของรัฐบาลที่จะขับเคลื่อนเรื่องสิทธิมนุษยชนเพื่อสร้างความเท่าเทียม ทั่วถึง และลดความเหลื่อมล้ำให้ได้ในทุกพื้นที่ แม้แต่ในพื้นที่ของกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาจยังไม่มีบัตรประชาชนไทย แต่หากอาศัยอยู่ในผืนแผ่นดินไทยแล้ว อย่างน้อยทุกคนควรมีสิทธิเข้าถึงสาธารณูโภคขั้นพื้นฐานได้ สำหรับการเข้าถึงเรื่อง “น้ำ” ตัวชี้วัดที่แสดงให้เห็นได้เป็นรูปธรรมชัดเจนก็คือ “ไม่ท่วม ไม่แล้ง และทุกบ้านมีน้ำสะอาดใช้อย่างเพียงพอ” ซึ่งการลงพื้นที่ของคณะ สทนช. ในครั้งนี้ นอกจากจะบูรณาการหน่วยงานต่างๆ ทั้งในส่วนกลางและในพื้นที่ร่วมกันสำรวจข้อมูลปัญหา เพื่อวางแนวทางแก้ไขปัญหาเรื่องน้ำในประเด็นต่างๆ แล้ว ยังได้มีการประชุมเชิงปฏิบัติการ ที่ระดมสมองทั้งหน่วยงานและชาวบ้านหมู่ต่างๆ ของ...

“โอ้ย!” “วันหยุดนี้พวกเราต้องลงพื้นที่ทำงานกันอีกแล้วเหรอ…” เสียงแว่วมาจากทีมงานรายการรู้อยู่กับน้ำ และมีคำถามตามมาว่าคนสั่งการไม่เบื่อบ้างหรืออย่างไร? ความคาใจที่จะถามเหตุผลและแนวคิดจากคนสั่งการก็ผุดขึ้นมาทันที… …เอาล่ะว่ะกล้าๆหน่อยถามให้รู้เรื่องไปเลย… …และแล้วก็มีการดักรอคนสั่งการแต่เช้าหน้าลิฟต์ของอาคารจุฑามาศซึ่งเป็นที่ตั้งของสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ สวัสดีค่ะท่านเลขาฯ มีหลายๆคนสงสัยว่าท่านเลขาฯไม่เหนื่อยที่จะลงพื้นที่ทำงานในช่วงวันหยุดบ้างหรือคะ? …เรื่องเหนื่อยเหรอ ย่อมเหนื่อยแน่นอนเพราะต้องเดินทาง ยิ่งถ้าเที่ยวบินเช้ามากๆก็ต้องตื่นแต่เช้า บางพื้นที่ต้องทั้งนั่งรถ เดินเท้าเข้าไปดูพื้นที่ให้เห็นสภาพปัญหาจริง พูดคุยซักถามพี่น้องประชาชนในพื้นที่ มันก็แค่เหนื่อยกายนะ แต่เรามีความสุขใจถ้าได้เห็นรอยยิ้มหรือแววตาแห่งความหวังจากพี่น้องประชาชนที่เกิดทุกข์จากปัญหาเรื่องน้ำ ความเหนื่อยกายก็ทุเลาลงสงสัยคงเพราะฮอร์โมนแห่งความสุขหลั่งออกมาช่วยบำบัดร่างกายมัง… แล้วไม่เบื่อบ้างหรือคะ? …เป็นคำถามที่ดีนะ พูดอย่างโกหกหรือแนวโลกสวยก็ต้องบอกว่าไม่เบื่อแน่นอน แต่โลกแห่งความจริงคือเคยคิดเบื่อสิ แต่ต้องเปลี่ยนความคิดที่จะต้องไม่เบื่อให้ได้ เลยมีความคิดว่าต้องทำงานให้เหมือนเที่ยว เพราะที่เบื่อคือวันหยุดเราก็อยากพักผ่อน อยากไปเที่ยวเหมือนคนอื่นๆบ้าง แต่มันถูกเบียดบังไปหมด… แล้วที่ว่าทำงานให้เหมือนเที่ยวนี่มันเป็นอย่างไรหรือคะ? …เวลาคุณไปเที่ยว คุณคาดหวังอะไรจากการไปเที่ยวบ้างล่ะ สำหรับผมแล้วคงเป็นการได้รูปถ่ายสวยๆไม่ว่าจะเป็นวิวทิวทัศน์ ดอกไม้ ใบหญ้า รูปตัวเองบ้างในบางครั้้ง ลิ้มรสอาหารประจำถิ่นที่มีชื่อเสียง ตามด้วยกาแฟอร่อยๆสักหน่อย และเจอผู้คนที่จะมีมิตรภาพดีๆต่อกันแค่นี้ก็เพียงพอกับการท่องเที่ยวของผมแล้ว… แต่ไปลงพื้นที่ทำงาน แล้วจะเอาเวลาที่ไหนมาทำแบบนี้ได้ล่ะคะ?...

คู่มือฝายดินซีเมนต์ อ่านที่นี่